W dniach 17-19 lutego 2021 trafi do drugiego czytania na 21. Posiedzeniu Senatu RP – Projekt ustawy odszkodowawczej – ustawy o wyrównywaniu strat majątkowych wynikających z ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela w czasie stanu epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, przyjęty w pierwszym czytaniu z uwzględnieniem poprawek zgłoszonych w drodze konsultacji z branżami zamkniętymi, w tym z przedstawicielami Rady Przemysłu Spotkań i Wydarzeń).
Tzw. ustawa odszkodowawcza to propozycja „formy ugody” ze Skarbem Państwa – ugody zmniejszającej potencjalne koszty państwa, związane z masowo składanymi pozwami sądowymi przez przedsiębiorców, a także zapobiegającej zatkaniu sądów tymi pozwami.
Dotychczasowa, wykształcona linia orzecznictwa wskazuje na przychylanie się sądów administracyjnych do powyższych argumentów przedsiębiorców.
1. DLACZEGO JEST TO TAK WAŻNE?
Wielu przedsiębiorców, których działalność zablokowano z powodu pandemii i ograniczeń z nią związanych, zostało pominiętych w pomocach w 2020 i 2021 roku. Do wielu przedsiębiorców pomoc nie dotarła albo była niewystarczająca.
Przykładów jest wiele:
- JDG – jednoosobowe działalności gospodarcze;
- spółki m.in. jawne, komandytowe, cywilne niezatrudniające pracowników;
- pominięte PKD w pomocach – z łańcucha dostaw naszych branż /np. usługi IT specjalistyczne dla hotelarstwa, tłumacze konferencyjni, usługi spedycyjne tylko dla branży targowej i inne/;
- firmy, które miały źle dobrane PKD przed pandemią /bo wcześniej nie było to ważne i potrzebne przedsiębiorcy, jedynie dla celów statystycznych/;
- firmy, które odnotowały największe spadki w 2020 roku i nie załapały się na pomoc z tarczy finansowej 2.0 oraz pokrycia 70% kosztów stałych /straty/ ze względu na wprowadzone limity;
- firmy założone w 2020 roku;
- firmy, dla których otrzymana pomoc nie pokryła zdecydowanej większości strat.
2. CO ZAWIERA PROJEKT?
Projekt zawarty w druku 307 polega na utworzeniu instrumentarium prawnego, wzorowanego na zawartym w ustawie z dnia 22 listopada 2002 r. o wyrównywaniu strat majątkowych, wynikających z ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela, w czasie stanu nadzwyczajnego. Projekt bazuje na mechanizmie przewidzianym w prawodawstwie polskim i zgodnym z prawem unijnym.
Z ustawy mogliby skorzystać przedsiębiorcy poszkodowani w następstwie ograniczenia wolności i praw człowieka i obywatela w czasie stanu epidemii, w związku z zakażeniami wirusem COVID-19. Ustawa przewiduje administracyjną, pozasądową i szybszą od sądowej drogę wyliczania szkody i odszkodowania w oparciu o decyzje wojewodów.
WAŻNE! Szkoda ta byłaby pomniejszona o równowartość pomocy udzielonej poszkodowanemu. Jeśli więc otrzymana pomoc była jednak dla danego podmiotu skuteczna, to nie wystąpi przesłanka do odszkodowania.
W wyniku rozmów i porozumienia z przedsiębiorcami, ustalono ugodowe dla Skarbu Państwa i Przedsiębiorców rozwiązania:
- Po pierwsze: poprawki ograniczają zakres odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa na podstawie procedowanej ustawy, tylko do przedsiębiorców, ponieważ to ta grupa podmiotów została najbardziej dotknięta ekonomicznie wprowadzanymi przez rząd ograniczeniami, nakazami i zakazami.
- Po drugie: odszkodowanie zostanie ograniczone do 70% poniesionej szkody majątkowej pomniejszonej o równowartość bezzwrotnej pomocy udzielonej przedsiębiorcy na podstawie przepisów przyjętych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa COVID-19. Przedsiębiorca będzie mógł wybrać, czy woli uzyskać takie odszkodowanie, dochodzone w prostszym i szybszym trybie administracyjnym, czy też dochodzić odszkodowania rekompensującego całość szkody przed sądem powszechnym, na podstawie przepisów Kodeksu Cywilnego.
- Po trzecie: odszkodowanie to 70% całej szkody w rozumieniu cywilistycznym, czyli obejmującej zarówno poniesione przez przedsiębiorców straty, jak i nieuzyskane korzyści, jeżeli pozostają w związku z wprowadzanymi przez rząd w następstwie pandemii ograniczeniami, nakazami i zakazami dotyczącymi działalności gospodarczej. Przypomnijmy, że projekt w pierwotnym brzmieniu dotyczył tylko poniesionej straty, bez nieuzyskanych w wyniku pandemii korzyści.
3. JAK MOŻESZ POMÓC?
Zapraszamy do dołączenia do Wydarzenia na FB dot. Ustawy Odszkodowawczej i prosimy o wsparcie w nagłaśnianiu projektu ustawy.
DOŁĄCZ DO WYDARZENIA: https://fb.me/e/19EDLEfhX
LINKI do artykułów o projekcie ustawy: